«Βία στον αθλητισμό, οφειλόμενη στη διάκριση των φύλων:

Η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού διοργάνωσε σήμερα Πέμπτη 20 Μαρτίου 2014 σεμινάριο με θέμα: «Βία στον αθλητισμό, οφειλόμενη στη διάκριση των φύλων: προστασία ανηλίκων» στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σκοπός του σεμιναρίου είναι η προάσπιση της ισότητας των δύο φύλων στον αθλητισμό, η ανάδειξη των ευαίσθητων πτυχών του θέματος καθώς και η παρουσίαση και ο προσδιορισμός των αρνητικών φαινομένων βίας πολλαπλών μορφών που σχετίζονται με το φύλο.

Ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιάννης Ανδριανός απηύθηνε χαιρετισμό κατά την έναρξη του Σεμιναρίου τονίζοντας μεταξύ άλλων τα εξής:

«Η έμπρακτη ισότιμη διασφάλιση των δικαιωμάτων όλων των Ευρωπαίων πολιτών είναι θεμελιώδης γνώμονας της συλλογικής μας δράσης – τόσο στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σ’ αυτό των επιμέρους κρατών μελών. Είναι η αυτονόητη προϋπόθεση για την διαρκή ενίσχυση και την περαιτέρω θωράκιση της δημοκρατίας.

Στο πλαίσιο αυτό, η επαγρύπνησή μας πρέπει να είναι συνεχής, διαρκώς να εμπλουτίζεται και να επικαιροποιείται με νέα, έγκυρα δεδομένα και τις συγκεκριμένες δράσεις που θα βασίζονται σ’ αυτά.

Η οφειλόμενη στο φύλο βία είναι ακριβώς ένα τέτοιο πεδίο δράσης. Αφορά την κατοχύρωση της ισότητας σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου. Και απαιτεί την διαρκή προσπάθεια σε κάθε επίπεδο λήψης αποφάσεων και εφαρμογής πολιτικής, ακόμη και για την αλλαγή κατεστημένων πολιτικών. Και αυτό προφανώς ισχύει και στο πεδίο του αθλητισμού – ερασιτεχνικού, σχολικού, αγωνιστικού και επαγγελματικού – που δικαίως καταλαμβάνει υψηλή θέση μεταξύ των συλλογικών μας προτεραιοτήτων.

Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την προστασία των ανηλίκων, η δέσμευσή μας δεν μπορεί παρά να είναι αταλάντευτη. Δεν μπορούμε να είμαστε αμέτοχοι έναντι εκείνων που επιδιώκουν να εκμεταλλευθούν την φυσική και ψυχολογική εγγύτητα που δημιουργεί ο αθλητισμός για πράξεις και συμπεριφορές που δεν συνάδουν με τις αξίες και τα ιδανικά που θεωρούμε άρρηκτα συνυφασμένα με την ευρωπαϊκή ιδέα.

Κι εδώ, η τακτική και ουσιαστική ψυχολογική εκτίμηση όλων όσων έρχονται σε επαφή με τα παιδιά έχει κρίσιμη σημασία.

Σ’ αυτή λοιπόν την κατεύθυνση, και στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντάσσεται η διοργάνωση του σεμιναρίου αυτού.

Είμαι βέβαιος ότι μέσα από τις εισηγήσεις των ειδικών εμπειρογνωμόνων και την συζήτηση που θα ακολουθήσει θα εμπλουτιστεί ουσιαστικά ο διάλογος για τα ζητήματα αυτά και συνεπακόλουθα η δυνατότητά μας να παρέμβουμε αποφασιστικά για την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών μας.

Κι εδώ θέλω να υπογραμμίσω ότι η έγκυρη γνώση είναι το κλειδί για την αντιμετώπιση τόσο των αρνητικών στερεοτύπων που επηρεάζουν νοοτροπίες και πρακτικές, όσο και των νέων μορφών της οφειλόμενης στο φύλο βίας όπως η ψηφιακή παρενόχληση, η επίμονη παρακολούθηση και ο εκφοβισμός.

Με αυτές τις σκέψεις, εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίας του σεμιναρίου και καλή συνέχεια στην κοινή μας δράση».



Η Γενική Γραμματέας Αθλητισμού Κυριακή Γιαννακίδου στην εισήγησή της επεσήμανε τα εξής:

«Η ισότητα των φύλων στον αθλητισμό είναι ένα θέμα που απασχολεί το διεθνές ολυμπιακό κίνημα εδώ και πολλά χρόνια, όπως εξάλλου και τους περισσότερους, αν όχι όλους τους κυβερνητικούς αθλητικούς οργανισμούς. Ωστόσο, στις 5-8 Μαΐου του 1994 το Βρετανικό Συμβούλιο Αθλητισμού, με την υποστήριξη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, διοργάνωσε στο Μπράιτον του Ηνωμένου Βασιλείου, διεθνή διάσκεψη με θέμα την γυναίκα και τον αθλητισμό. Η διάσκεψη αυτή κατέληξε στην διακήρυξη του Μπράιτον και στην σύσταση της διεθνούς ομάδας εργασίας για την προώθηση και επιμέλεια εφαρμογής αυτού του θεμελιώδους κειμένου. Η ανωτέρω διακήρυξη αποτελεί έκτοτε το κεντρικό σημείο αναφοράς όλων αναφορικά με την επιδίωξη της ισότητας των φύλων στον αθλητισμό.

Έκτοτε, η διεθνής κοινότητα υπήρξε παραγωγική σε διαβουλεύσεις και πρωτοβουλίες για το ζήτημα της προώθησης της ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς και τα επίπεδα του αθλητισμού. Χαρακτηριστικά αναφέρω την 4η και 5η Παγκόσμια Διάσκεψη Υπουργών και Υψηλών Αξιωματούχων, αρμοδίων για την Παιδεία και τον Αθλητισμό (ΜΙΝΕΡS IV, MINEPS V) της UNESCO, που διοργανώθηκαν το 2004 και το 2013 στην Αθήνα και το Βερολίνο αντίστοιχα. Εδώ στην Αθήνα είχαμε επίσης διοργανώσει διεθνή διάσκεψη με θέμα την «Θέση της γυναίκας στην διοίκηση του αθλητισμού» το 2001 υπό την αιγίδα της UNESCO. Και η προσπάθεια είναι ανελλιπής, διότι οι στόχοι που έχουν τεθεί απλώς δεν έχουν επιτευχθεί στο σύνολό τους, και σε μερικούς τομείς παρουσιάζουν μεγάλη καθυστέρηση.

Είναι η δεύτερη φορά που η χώρα μας εντάσσει το θέμα της προώθησης της ισότητας των φύλων στον αθλητισμό στο επίσημο πρόγραμμα της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως στον αθλητικό τομέα. Και το 2003, κατά την τότε προεδρία που άσκησε η Ελλάδα, είχε διοργανωθεί συνέδριο για το θέμα αυτό στην Θεσσαλονίκη, την ιδιαίτερη πατρίδα μου. Σήμερα, εδώ, φιλοδοξούμε με την δράση αυτή να ενισχύσουμε την προσπάθεια που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Απώτερος στόχος της εντατικοποίησης αυτής της προσπάθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η χάραξη στρατηγικής πορείας και οδικού χάρτου για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων της που έχουν τεθεί για την ισότητα των φύλων έως το 2020.

Οι σχετικές δομές είτε υφίστανται και βελτιώνονται, είτε θεσμοθετούνται. Ασφαλώς δεν μπορεί να υπάρχει εφαρμογή σχετικών πολιτικών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο χωρίς την απαιτούμενη χρηματοδότηση. Το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Erasmus + δίνει πλέον την δυνατότητα υλοποίησης σχετικών δράσεων προαγωγής στρατηγικών στόχων και προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς παρέχει την αναγκαία οικονομική στήριξη.

Τον περασμένο Δεκέμβριο στο Βίλνιους της τόσο μακρινής αλλά συνάμα κοντινής στον κοινό μας αγώνα Λιθουανικής πρωτεύουσας, συμμετείχαμε στη διάσκεψη που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ισότητα των φύλων στον αθλητισμό. Η διακήρυξη του Βίλνιους αποτελεί την βάση για τα συμπεράσματα που κατά την Ελληνική Προεδρία ετοιμάζονται προκειμένου να υιοθετηθούν στις 22 του προσεχούς Μαΐου, από το Συμβούλιο Υπουργών Παιδείας, Νεότητας, Πολιτισμού και Αθλητισμού στις Βρυξέλλες. Η εκπόνηση του εν λόγω κειμένου είναι μια άσκηση στην οποία με πολλή επιμέλεια επιδίδονται συνεχώς όλα τα μέλη της Ομάδος Εργασίας για τον Αθλητισμό, ώστε να έχουμε το πληρέστερο και ορθότερο σχέδιο κειμένου συμπερασμάτων.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι ένα σαφές προϊόν συναίνεσης των εργασιών μας σε αυτήν την ημερίδα θα μπορέσει να εμπλουτίσει και το υπό διαμόρφωση κείμενο συμπερασμάτων από την ομάδα αθλητισμού στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η επιλογή του θέματος, ενός όντως δύσκολου θέματος, μόνο τυχαία δεν ήταν. Ως βία που οφείλεται στο φύλο ορίζεται «η βία που κατευθύνεται κατά προσώπου εξαιτίας του φύλου του ή ως η βία που προσβάλλει δυσανάλογα, πρόσωπα εξαιτίας του φύλου». Στο ερωτηματολόγιο που αποστείλαμε σε όλους συμπεριλαμβάνεται και η σεξουαλική βία (συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, σεξουαλικής επίθεσης, κατάχρησης και παρενόχλησης).

Θέλουμε όλοι μαζί οι εθνικοί κυβερνητικοί και μη εμπειρογνώμονες μαζί με τις εκπροσώπους των εξειδικευμένων των Ευρωπαϊκών και παγκόσμιων φορέων του γυναικείου αθλητικού κινήματος να ανταλλάξουμε απόψεις και κυρίως επιτυχημένες συνταγές αντιμετώπισης του φαινομένου βίας που οφείλεται στο φύλο στον αθλητισμό. Διότι είναι γεγονός ότι εξειδικευμένο νομικό πλαίσιο δεν υπάρχει και ούτε κάποιο «κοινό» σύστημα καταγραφής αρνητικών περιστατικών, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει πρωτίστως προληπτικά στοχεύοντας στον περιορισμό του φαινομένου διεθνώς και βασιζόμενου στην διεθνή συνεργασία.

Εξυπακούεται ότι αυτή η ενεργητική προσέγγιση ενός τέτοιου πολυδιάστατου προβλήματος, με μεγάλο βαθμό διείσδυσης σε πολλούς και κρίσιμους τομείς του αθλητισμού και με μεγάλη έκθεση των ανηλίκων σε αυτό, απαιτεί λεπτές και διακριτικές κινήσεις καθώς και απόλυτο σεβασμό της υπάρχουσας νομοθεσίας προστασίας προσωπικών δεδομένων. Θα έχουμε την δυνατότητα να ακούσουμε τόσο ειδικούς, όσο και εκπροσώπους κρατικών και μη διεθνών φορέων να αναφέρονται στον τρόπο προσέγγισης του προβλήματος της βίας με βάση το φύλο στον αθλητισμό. Και ιδιαίτερα πως ακριβώς χειρίζονται σε σχέση με το πρόβλημα αυτό τις μικρές ηλικίες.

Αυτή η γόνιμη ανταλλαγή υφισταμένων λύσεων είναι χρήσιμη και ασφαλώς θα φωτίσει τα πλέον δύσκολα και σκοτεινά σημεία που απαιτούν νομική αντιμετώπιση, η οποία δεν διατίθεται, επί του παρόντος, σε εθνικό και διεθνές, ενδεχομένως, επίπεδο. Επίσης, θα αναδείξει κατά κάποιον τρόπο και το είδος της διασύνδεσης μεταξύ οργανισμών και κρατών που επιβάλλεται ώστε να αποτελέσει αυτή η αναγκαία επικοινωνία το σταθερό, ευέλικτο και διακριτικό δίκτυο παρακολούθησης όχι μόνο συμβάντων και προβλημάτων, αλλά και της προόδου που σημειώνεται στην πρόληψη και καταστολή του φαινομένου.

Η Ελληνική Προεδρία ευελπιστεί ότι η σημερινή μας διαβούλευση θα μπορέσει να εμπλουτίσει τις συνεχιζόμενες εργασίες στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με συγκεκριμένες προτάσεις και πρωτοβουλίες, η ανάληψη των οποίων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο επιβάλλεται στο εγγύς μέλλον.

Στην στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ισότητα των φύλων 2010 – 2015 η οφειλόμενη στο φύλο βία αναγνωρίζεται ως «παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εμπόδιο στην ισότητα των φύλων», εντάσσεται δε σε έναν από τους πέντε τομείς προτεραιότητας για ανάληψη δράσεως. Αυτό κάνουμε σήμερα μαζί, η συνάντησή μας και μόνο γύρω από το θέμα αυτό αποτελεί δράση. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, οι πρόγονοί μας το πίστευαν και τους καθοδηγούσε. Συμμετέχουμε στην προσπάθεια τοποθέτησης στο κέντρο της δημόσιας προσοχής καλώντας σε συστράτευση όλους, για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος που πολλοί γνώριζαν, λίγοι αναγνώριζαν, και με λανθάνοντα τρόπο απασχολούσε κυρίως τα ΜΜΕ σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Πιστεύουμε ότι η εγκατάλειψη του συνειδητού ή μη στρουθοκαμηλισμού μόνο πρόοδο θα φέρει στην καταπολέμηση του φαινομένου. Θα ανοίξει τον δρόμο για την χάραξη στρατηγικών πολιτικών πρόληψης και αντιμετώπισής του, στο πλαίσιο που ήδη θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι βέβαιο ότι οι τα απαιτούμενα συγκεκριμένα μέτρα αντιμετώπισης του εν θέματι προβλήματος περιλαμβάνουν σαφή μηχανισμό παρακολούθησης εφαρμογής των καθώς και στρατηγική διασποράς των αποτελεσμάτων. Δομές παρακολούθησης σε διεθνές επίπεδο υπάρχουν, θα πρέπει να υπάρχει «μηχανισμός» συντονισμού των, ώστε να αποφεύγονται οι αλληλοεπικαλύψεις (απώλεια χρημάτων και χρόνου). Το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ισότητας των Φύλων (ΕΙGE), που μας φιλοξένησε στο Βίλνιους, δύναται να επεκτείνει την δράση του και σε τομείς του αθλητισμού (συλλογή στοιχείων), αλλά και η συνεργασία του με το Παρατηρητήριο Γυναίκα, Αθλητισμός και Φυσική Αγωγή υπό την αιγίδα της ΟΥΝΕΣΚΟ που λειτουργεί στην Γενική Γραμματεία Αθλητισμού είμαι βέβαιη ότι θα είναι επιτυχής και δεν θα αφήσει κενά.



Εύχομαι σε όλους μας επιτυχή συνεργασία και καλά αποτελέσματα».