ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΕ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 2012

Έλεγχοι για υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε ελαιόλαδα παραγωγής το 2012 

Τελικά η έκπληξη, η δυσάρεστη έκπληξη ήρθε από το ελαιόλαδο!!! 

Για το λόγο αυτό αναγκαζόμαστε να εκδώσουμε ξεχωριστό Δελτίο Τύπου, αφού θεωρούμε ότι η υπόθεση του ελαιολάδου και τα νέα δεδομένα που προέκυψαν είναι πολύ σοβαρά. 

Μεταξύ λοιπόν των δειγματοληψιών για τον έλεγχο υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε γεωργικά προϊόντα για το 2012, έγιναν δειγματοληψίες και σε ελαιόλαδα σε περιοχές που εφαρμόζεται το Πρόγραμμα της Δακοκτονίας. Τα δείγματα που εξετάσθηκαν ήσαν συνολικά έξι και λήφθηκαν από διάφορα ελαιοτριβεία στο στάδιο παραγωγής του ελαιολάδου. Συγκεκριμένα εξετάσθηκαν ελαιόλαδα προέλευσης Νέου Ηραίου (1), Αγριλίτσας (1), Μύλων (2) και Κουτσοποδίου (2). Από τα δείγματα αυτά, στα δύο ανιχνεύθηκαν υπολείμματα του γεωργικού φαρμάκου με δραστική ουσία Chlorpyrifos και εμπορικά ονόματα Dursban, Pyrinex κλπ και συγκεκριμένα 

στα ελαιόλαδα από τους Μύλους και το Κουτσοπόδι. 

Σημειώνουμε ότι, το σκεύασμα αυτό δεν χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση του Δάκου, ενώ χρησιμοποιείται εκτεταμένα σε ψεκασμούς σε εσπεριδοειδή για την καταπολέμηση διαφόρων εντόμων. Ο κίνδυνος λοιπόν είναι μεγάλος σε περιπτώσεις γειτνίασης ελιάς με εσπεριδοειδή, όπως συνέβη στις δύο αυτές περιπτώσεις (Εικ. 1). Έτσι, το ψεκαζόμενο υγρό από τα εσπεριδοειδή μπορεί να μεταφερθεί με τον αέρα στα γειτονικά δένδρα, δηλαδή στις ελιές. 

Το ίδιο πρόβλημα της επιμόλυνσης μπορεί να παρουσιαστεί και σε περίπτωση συγκαλλιέργειας ελαιώνων με εσπεριδοειδή (Εικ. 2). Το πρόβλημα είναι ακόμη πιο έντονο στις περιπτώσεις που χρησιμοποιείται ως μέσο ψεκασμού η τουρμπίνα. 

Σημειώνουμε ότι το πρόβλημα μπορεί να παρουσιαστεί και σε γειτνίαση ή συγκαλλιέργεια ελιάς με κηπευτικά ή με άλλες καλλιέργειες όπως βερικοκιές, ροδακινιές, αμπέλια κλπ. 

Αναφέρουμε ακόμη ότι και σε προηγούμενους ελέγχους έχει εντοπιστεί παρόμοια επιμόλυνση, αφού ανιχνεύθηκε το φάρμακο αυτό σε κτήματα με κηπευτικά και συγκεκριμένα σε σπανάκια στους Μύλους και στο Άργος, τα οποία γειτνίαζαν με φυτείες εσπεριδοειδών. 

Σημειώνουμε ότι και στις δύο αυτές περιπτώσεις το λάδι προοριζόταν για κατανάλωση από τους ίδιους τους παραγωγούς. Έτσι, «το αγνό λάδι, το δικό μας» προέκυψε φαρμακωμένο, ενώ έως ότου βγουν τα αποτελέσματα, ήδη καταναλωνόταν από τις οικογένειες των παραγωγών. Αν μάλιστα σκεφτούμε ότι, λάδι καταναλώνουμε κάθε μέρα και δίνουμε και πρέπει να δίνουμε και στα παιδιά μας, θα πρέπει να ξανασκεφτούμε πως θα γίνεται ορθή χρήση των φυτοφαρμάκων για να αποφύγουμε αυτό που λέγεται «χρόνια έκθεση» σε φυτοφάρμακα 

Εικ. 2 Γειτνίαση ελαιώνα με καλλιέργεια πορτοκαλιάς

Eικ. 1 Συγκαλλιέργεια ελιάς με πορτοκαλιά 

Η τρίτη περίπτωση η οποία είναι και η πλέον σοβαρή αφορούσε ελαιόλαδο από την περιοχή της Ερμιονίδας χαρακτηριζόμενο ως Π.Ο.Π, στο οποίο ανιχνεύθηκαν υπολείμματα των εντομοκτόνων Diazinon (0.057+- 0,029 mg/kg) και Cypermethrin (0,015/0,008 mg/kg) στην Αυστρία, σε έλεγχο που πραγματοποίησαν οι υπηρεσίες ελέγχου της χώρας αυτής. Ακόμη, ανιχνεύθηκαν υπολείμματα του φθαλικού εστέρα DEHP (πλαστικοποιητής) για το οποίο δεν έχει εντοπιστεί η πηγή προέλευσής του. 

Σημειώνουμε ότι, σε επανέλεγχο που διενεργήσαμε ανιχνεύθηκε και πάλι το σκεύασμα Diazinon (0,013+-0,007 & 0.021+-0,011 mg/kg)

Χαρακτηριστικά στην αναφορά των Αυστριακών αρχών αναφέρεται ότι: «Έγινε παραπλάνηση των καταναλωτών αφού στην ετικέτα αναφερόταν ότι το ελαιόλαδο προερχόταν από ελιές που δεν είχαν υποστεί καμία επέμβαση» 

Η ανίχνευση υπολειμμάτων της δραστικής ουσίας Diazinon στο ελαιόλαδο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι πιθανόν για τη φυτοπροστασία τους να έγινε χρήση κατά την καλλιεργητική περίοδο φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιέχουν Diazinon (κατοχή και χρήση μη εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών προϊόντων).

Ήδη, η Υπηρεσία μας, προχώρησε στις ανάλογες ενέργειες για την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων, καθώς επίσης και ο Ε.Φ.Ε.Τ, στον οποίο ήδη διαβιβάστηκε ο τελικός φάκελος. 

Για μια ακόμη φορά τονίζουμε όλα όσα έχουμε αναφέρει επανειλημμένα και τα οποία πρέπει να τηρούν και να προσέχουν οι ελαιοκαλλιεργητές αλλά και οι παραγωγοί εσπεριδοειδών. Συγκεκριμένα: 

Οι παραγωγοί να χρησιμοποιούν στις καλλιέργειές τους μόνο σκευάσματα που έχουν έγκριση και τους χορηγούνται από υπεύθυνο Γεωπόνο ή Τεχνολόγο Γεωπονίας. Αυτά πρέπει να καταγράφονται στο βιβλίο αγρού, το οποίο θα διατηρείται στο αρχείο του παραγωγού για 3 χρόνια τουλάχιστον. 

Οι επεμβάσεις να γίνονται στην κατάλληλη χρονική στιγμή και όχι όταν ψεκάζει ο γείτονας… 

Να μην υπερβαίνουν τις συνιστώμενες δόσεις των φαρμάκων που αναγράφονται στις ετικέτες αφού αυτές έχουν υπολογισθεί ως οι ανώτατες. 

Η συγκομιδή των προϊόντων που έχουν ψεκαστεί να γίνεται αφού τηρηθεί το χρονικό όριο που αναγράφεται στην ετικέτα των φαρμάκων. 

Η περίπτωση της συγκαλλιέργειας είναι «δίκοπο μαχαίρι» όταν δεν λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα προστασίας δηλαδή να μη ψεκάζονται και οι ελιές όταν ψεκάζονται τα εσπεριδοειδή. 

Να μη γίνεται ψεκασμός όταν υπάρχει δυνατός αέρας. 

Μετά από κάθε ψεκασμό, να πλένεται καλά το βυτίο και το ψεκαστικό σύστημα, για να μην υπάρχει περίπτωση να μείνει φάρμακο από τον προηγούμενο ψεκασμό στα ξινά, που θα καταλήξει στον επόμενο ψεκασμό στην ελιά. 

Να αποφεύγεται η χρήση τουρμπίνων σε συγκαλλιέργειες ελιάς με εσπεριδοειδή. 

Να μην ψεκάζονται με τουρμπίνες οι δύο περιφερειακές σειρές εσπεριδοειδών έτσι ώστε να προστατεύονται οι γειτονικές καλλιέργειες. 

Οι καλλιεργητές εσπεριδοειδών να είναι προσεκτικοί, όταν δίπλα στα κτήματά τους βρίσκονται άλλες καλλιέργειες όπως ελιές, κηπευτικά κ.λπ. 

Σε περιπτώσεις των εξαγωγών, είναι αδιανόητο από την πλευρά των εξαγωγέων να μην προβαίνουν στους κατάλληλους ελέγχους για υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα προϊόντα που διακινούν, αφού το πιθανότερο είναι ότι αυτά θα ελεγχθούν στις χώρες που φθάνουν, όπως συνέβη στην παραπάνω περίπτωση με την Αυστρία. 

Ωστόσο «το κακό μπορεί να γίνει» και οι επιπτώσεις να είναι ολέθριες. Αυτές μεταφράζονται: 

Σε κατανάλωση ελαιόλαδου με υπολείμματα φυτοφαρμάκων ακόμη και από τον ίδιο τον παραγωγό. 

Σε δυσφήμηση του ελαιόλαδου της χώρας στις ξένες αγορές, όπου αυτό θα φθάσει με συνέπεια την απώλεια αγορών. 

Στην εκμετάλλευση του γεγονότος από ανταγωνίστριες χώρες και το στοιχείο αυτό είναι σημαντικότατο για την πορεία του συγκεκριμένου προϊόντος στις ξένες αγορές, τη στιγμή που το ελληνικό ελαιόλαδο θεωρείται ως κορυφαίο εξαγώγιμο προϊόν. 

Η υπηρεσία μας είναι πάντα δίπλα σε κάθε παραγωγό-καλλιεργητή για να αποφύγουμε την επανάληψη τέτοιων περιπτώσεων. Για να παράγουμε ελαιόλαδο ανώτερο ποιοτικό και απαλλαγμένο από φυτοφάρμακα. Για να διασφαλίσουμε τις εξαγωγές και πάνω από όλα όμως, για να διασφαλίσουμε την υγεία των παιδιών μας. 

http://panargolikos.blogspot.gr/